กล่าวถึงความเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อม การพัฒนา การเข้าไม่ถึงคนในหรือชาวบ้านในท้องถิ่น ซึ่งเป็นปัญหาของรัฐไทยในทุกวันนี้ ชาวบ้านท้องถิ่นนั้นต่างมีสภาพแวดล้อมที่อยู่กับภูเขา ต้นน้ำลำธาร แม่น้ำ ห้วยคลองหนองบึง อ่าว และท้องทะเลต่างปรับตัวเพื่อทำมาหากินในพื้นที่มาอย่างต่อเนื่องยาวนานแต่กระบวนการที่เรียกว่า “การพัฒนาจากภายนอก” ที่เปลี่ยนรูปแบบการผลิตจากยังชีพมาเป็นการผลิตจำนวนมากเพื่อการส่งออก ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตและวัฒนธรรมอย่างรุนแรงจนผู้คนในท้องถิ่นบางแห่งก็ปรับตัวได้ และมีอีกเป็นจำนวนมากไม่สามารถรับการเปลี่ยนแปลงนี้ได้ อีกทั้งทำให้เกิดผลกระทบกับ “นิเวศวัฒนธรรม” ไม่ว่าจะการสร้างเขื่อนพลังน้ำ การสร้างถนนหนทาง แหล่งอุตสาหกรรม ล้วนแต่เป็นสิ่งที่ทำลายสภาพแวดล้อมและพื้นที่ทางวัฒนธรรมของผู้คนในท้องถิ่น เราคงต้องหันมาศึกษา ความสัมพันธ์ของคนกับสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติดังกล่าวนี้ มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการดำรงอยู่ของสังคมบ้านและเมืองในอดีตอย่างไร